Երեւանում երեկ տեղի ունեցավ պերինատալ բժշկության արդի հիմնախնդիրներին նվիրված միջազգային գիտաժողով, որին մասնակցելու համար մեր երկիր են ժամանել միջազգային մեծ ճանաչում ունեցող գիտնականներ եւ պրակտիկ բժիշկներ։ Գիտաժողովի նպատակն է հայաստանյան մասնագետներին ներկայացնել միջազգային փորձը, ինչը կնպաստի մայրական եւ մանկական հիվանդացության ու մահացության իջեցմանը, ինչպես նաեւ նոր մոտեցումների ներդրմանը։ Այն կազմակերպել են ՀՀ առողջապահության նախարարությունը, վերարտադրողական առողջության, պերինատոլոգիայի, մանկաբարձության եւ գինեկոլոգիայի հանրապետական ինստիտուտը եւ ՀՀ մանկաբարձ—գինեկոլոգների եւ նեոնատոլոգների ասոցիացիան։

ՀՀ առողջապահության նախարար, բ.գ.դ., պրոֆեսոր Դերենիկ Դումանյանը, ողջունելով գիտաժողովի մասնակիցներին, նշեց, որ այսօր ՀՀ—ում մայրության եւ մանկության առողջության պահպանման խնդիրները գտնվում են պետության հովանավորության ներքո։ «Պետության կողմից երաշխավորված անվճար բժշկական օգնության եւ սպասարկման ծավալներում երեխաների եւ կանանց բուժսպասարկման խնդիրներն առավելագույն ընդգրկվածություն ունեն։ Վերջին տարիների ընթացքում զգալիորեն ավելացել են բյուջետային հատկացումներն այդ ուղղություններով, ինչպես նաեւ մշակվել եւ հաստատվել են մոր եւ մանկան առողջությանն ուղղված մի շարք ռազմավարական փաստաթղթեր, որոնք հանգեցրել են ծննդօգնության ծառայության կազմակեպման բարելավմանը եւ տրամադրվող բժշկական ծառայությունների որակի ու հասանելիության բարձրացմանը»,–նշեց Դ. Դումանյանը։

ՀՀ ԱԺ առողջապահության, մայրության եւ մանկության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ, բ.գ.դ., պրոֆեսոր Արա Բաբլոյանը խիստ կարեւորեց պերինատալ բժշկության արդիական խնդիրներին նվիրված գիտաժողովի անցկացումը։ «Չնայած վերջին քսան տարիների ընթացքում արձանագրված մեծ դժվարություններին, ունեցել ենք նաեւ բավականին մեծ առաջընթաց։ Նախկինում մեծ կորուստներ կային ցածր քաշով եւ ռիսկի խմբում ծնված երեխաների առումով, սակայն այսօր հիմնական նպատակն է առավելագույնս նվազեցնել այդ թիվը, իսկ ամենակարեւորը՝ այդ հարցը պետք է կարգավորել դեռեւս հղիության ընթացքում»,–ասաց նա։

Միայն վերջին երկու ամիսների ընթացքում ոլորտին վերաբերող երկու օրենքի նախագիծ է դրվել ԱԺ–ի քննարկմանը, ինչը, պատգամավորի կարծիքով, նշանակում է, որ այդ հարցը կարեւորվում է ոչ միայն մասնագիտական, այլեւ պետական շրջանակներում։

Վերարտադրողական առողջության, պերինատալոգիայի, մանկաբարձության եւ գինեկոլոգիայի հանրապետական ինստիտուտի տնօրեն, ԱՆ գլխավոր մանկաբարձ—գինեկոլոգ, ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ, բ.գ.դ., պրոֆեսոր Ռազմիկ Աբրահամյանի խոսքով, մոր եւ մանկան առողջության պահպանումը առողջապահության համակարգի կարեւոր բաղադրիչն է, քանի որ յուրաքանչյուր առողջ երեխայի ծնունդն ամեն մի պետության ապագա ներուժն է։

Ռ. Աբրահամյանը անհրաժեշտ է համարում ֆիզիոլոգիական պերինատալ խնամքում լայնորեն ներդնել ԱՀԿ կողմից առաջարկվող ժամանակակից տեխնոլոգիաները, մասնավորապես՝ ապահովել «պարտնյորական» ծննդաբերությունները, բացառել չհիմնավորված դեղամիջոցների եւ հետազոտությունների նշանակումները, ապահովել ծննդյան առաջին րոպեներին մոր եւ նորածնի «մաշկը—մաշկին» շփումը, կրծքով կերակրումը, մոր եւ նորածնի վաղ դուրսգրումը ստացիոնարից եւ այլն։ «Վերարտադրողական առողջության լավագույն ցուցանիշները ազգի ապագայի հիմքն ու հարստությունն են»,–եզրափակեց ԱՆ գլխավոր մանկաբարձ—գինեկոլոգը։

Իտալիայի Պերուջո քաղաքի համալսարանի մանկաբարձության եւ գինեկոլոգիայի ամբիոնի ղեկավար, մանկաբարձ—գինեկոլոգների միջազգային ասոցիացիայի գլխավոր քարտուղար Ժան Կառլո Դի Ռենցոն գոհունակությամբ փաստեց, որ Հայաստանում պերինատալ բժշկության բնագավառում կատարված աշխատանքները օրինակելի են, ինչը կարող է հանգեցնել ավելի լայն համագործակցության։

Դի Ռենցոն անդրադարձավ վաղաժամ ծննդաբերությունների զարգացման, վարման եւ բուժման խնդիրներին, նաեւ պրոգեստերոնի կանխարգելիչ դերին՝ նշելով, որ Պերուջո քաղաքի համալսարանն իր գործունեության յոթ հարյուրամյա պատմության ընթացքում մեծ փորձ է կուտակել վաղաժամ ծնունդների եւ հղիության ընդհատումների՝ վիժումների վերաբերյալ։ Փորձը ցույց է տալիս, որ առաջին հղիության նորմալ ընթացքի եւ բարեհաջող ծննդաբերության դեպքում շատ մեծ է հավանականությունը, որ հաջորդ հղիությունները նույնպես բարեհաջող կանցնեն։

Նյու Յորքի Կոռնելի համալսարանի մանկաբարձության եւ գինեկոլոգիայի ամբիոնի վարիչ, պրոֆեսոր Ֆրենկ Չերվենակն անդրադարձավ պտղի զարգացման շեղումներին, որոնք հնարավոր է բացահայտել սոնոգրաֆիայի շնորհիվ։ Նրա խոսքով, հղիության 18—րդ շաբաթվա ընթացքում ուլտրաձայնային զննությունը թույլ է տալիս բացահայտել պտղի առավել լուրջ կառուցվածքային շեղումները։ Չնայած դրան, նույնիսկ մանրակրկիտ ուլտրաձայնային զննությունը երկրորդ եռամսյակի ընթացքում չի կարող բացահայտել զարգացման բոլոր կառուցվածքային արատները, այդ դեպքում անհրաժեշտ է լինում լրացուցիչ հետազոտություն։ «Սոնոգրաֆիայի կարեւոր ձեռքբերումներից է մի շարք շեղումների հայտնաբերումը։ Ամենամեծ ուրախությունն այն է, երբ դրա շնորհիվ հնարավոր է լինում երեխայի կյանք փրկել։ Սոնոգրաֆիայի հիմնական մարտահրավերն այն է, որպեսզի սխալ ախտորոշում չլինի»,–նշեց Ֆ. Չերվենակը։
Վերարտադրողական առողջության, պերինատալոգիայի, մանկաբարձության եւ գինեկոլոգիայի հանրապետական ինստիտուտի փոխտնօրեն Արմեն Բլբուլյանը «ՀՀ»—ի հետ զրույցում նշեց, որ մեր երկրում մայրական մահացության վիճակագրությունը ոչնչով չի տարբերվում միջազգային ցուցանիշներից։ Մայրական մահացության պատճառներից են արյունահոսությունները, թարախասեպտիկ բարդությունները եւ «թունավոր հղիությունները»։ Որպես ազգային առանձնահատկություն, կարելի է նշել գենետիկական թրոմբոֆիլիաները, ինչը պայմանավորված է որպես «հին» ազգ մուտացիաների բարձր քանակով։ Դրանք լուրջ խնդիրներ են, որոնց հանդեպ պետք է վերանայվեն առկա մոտեցումները եւ մշակվեն նոր ալգորիթմներ։

Ա. Բլբուլյանը ափսոսանք հայտեց, որ մեր մասնագետները մի փոքր պահպանողական են եւ դժվարությամբ են ընդունում աշխարհում կիրառվող նոր մոտեցումները։ «Այսօր աշխարհում մեկ մոտեցմամբ չեն սահմանափակվում, մշտապես նոր մոտեցումներ են մշակում, ինչը դրական արդյունքներ է տալիս։ Ժամանակակից մանկաբարձությունը նախընտրում է հնարավորինս քիչ խառնվել հղիության ընթացքին։

Հասարակ բաներ են, բայց դժվարությամբ են իրականացվում, օրինակ՝ ներզննումներ չպետք է հաճախ կատարվեն, քանի որ ամեն մի ներզննումը մեծացնում է ինֆեկցիայի հավանականությունը, ցանկալի չեն նաեւ ավելորդ նյութերով մշակումները եւ ավելորդ դեղամիջոցների նշանակումը, ծննդաբերության ընթացքում կտրվածքներ եւս խորհուրդ չի տրվում, քանի որ կինը պետք է ծննդաբերի առավելագույնը բնական ճանապարհով»,— մանրամասնեց զրուցակիցս։
Լուսինե ՄԽԻԹԱՐՅԱՆ