Սեռական հորմոնները` էստրոգենը և պրոգեստինը, մշակվում են ձվարաններում: Պատահում է, որ բժիշկները ստիպված են լինում հեռացնել միաժամանակ երկու ձվարանները միասին: Արդյոք դրանից հետո ինչ է լինում առանց հորմոնների մնացած կնոջ օրգանիզմի հետ, քանի որ սեռական հորմոնները սովորաբար բարենպաստ (խթանիչ և պաշտտպանական) ազդեցություն են գործում շատ գործառույթների, օրինակ սիրտ-անոթային համակարգի աշխատանքի, մաշկի, ոսկորների վրա:

Ընդհանրապես կնոջ ամբողջ օրգանիզմը կարելի է համարել հորմոնակախյալ: Զարմանալի չէ, որ ձվարանների հեռացման առդյունքում սեռական հորմոնների մակարդակի կտրուկ անկումից հետո ամբողջ օրգանիզմի աշխատանքը կտրուկ փոփոխվում է, որի հետևանքով վատանում է ինքնազգացողությունը, մաշկը կորցնում է առաձգականությունը, ի հայտ են գալիս և սկսում զարգանալ շատ հիվանդություններ: Այդ վիճակը ինչ-որ բանով նմանվում է վաղաժամ ծերացման:

Հասկանալով հորմոնների ողջ կարևորությունը կնոջ առողջության համար, բժիշկները շատ հազվադեպ են դիմում զույգ ձվարանների հեռացմանը: Գլխավոր հարցը որ սկսում է անհանգստացնել հիվանդին, այն է, թե վիրահատությունից հետո արդյոք իրեն նորմալ կին կզգա, թե` ոչ….Անկասկած, այո: Կանացի օրգանիզմի բոլոր հատկանիշների ձևավորումը տեղի է ունենում արդեն իսկ մոր արգանդում, ինչպես նաև մանկական և երիտասարդական տարիքում, աղջիկների սեռական հասունացման ժամանակ:

Եթե նման վիրահատությունը տանում է տարեց կինը, ով, ինչպես ասում են, կորցնելու ոչինչ չունի , ապա իրավիճակն այնքան էլ ողբերգական չէ: Բայց խնդիրն այն է, որ վերջին ժամանակներս գինեկոլոգներն ավելի շատ բախվում են երիտասարդ հիվանդների ձվարանները հեռացնելու անհրաժեշտության հետ: Վիրահատությունից հետո վերջիններիս մոտ սկսում են տեղի ունենալ այնպիսի փոփոխություններ, որպիսին դիտվում են պահպանված ձվարաններով կանանց մոտ` 50-55 տարեկան հասակում, երբ վերարտադրողական համակարգն «անցնում է թոշակի» և սկսվում է կլիմաքսը:

Նշանները սկսում եմ երևան գալ սովորաբար վիրահատությունից 2-3 շաբաթ անց: Առաջին 1-2 տարում նկատվում են անոթի տոնուսների խախտումներ, որոնք արտահայտվում են հետևյալ նշաններով. տապի մակընթացություն, գլխացավեր, զարկերակային ճնշման տատանում, սարսուռ, սրտխփոց…
Բնորոշ են հոգե-հուզական վիճակների ոլորտում կատարվող փոփոխությունները. գրգռվածություն և անհանգստություն, անքնություն կամ քնկոտություն, դեպրեսիա, թուլություն, մոռացկոտություն և սեռական հակման նվազում:

Հեռացված ձվարաններով կանանց մոտ մեծ է սիրտ-անոթային հիվանդությունների հետ բախվելու հավանականությունը, ինչպես նաև օստեոպարոզի վտանգը, որից ոսկորները դառնում են դյուրափշրունակ: Հատկապես վտանգավոր են ազդրավզիկի կոտրվածքները, որոնք բուժվում են , սակայն հիվանդի երկարատև անշարժության պատճառով շատ հաճախ հանգեցնւմ են տխուր ելքի….

Ժամանակակից բժշկությունը տիրապետում է նոր տեխնոլոգիաների, որոնք օգնում եմ կանանց` նման խնդիրների ժամանակ: Եթե վիրահատվածին հակացուցված չէ հորմոնային բուժում, ապա նշանակում են էստրոգեններ և պրոգեստիններ, որոնք լրացնում են սեփական հորմոնների պակասը: Այդ դեղապատրաստուկները երաշխավորվում է ընդունել հետագա ամբողջ կյանքում: Փոխարինիչ հորմոնաբուժումը լավ արդյունք է ապահովում և կնոջը թույլ է տալիս դեռ երկար տարիներ իրեն զգալ առողջ:

Եթե վիրահատությունը արվել է ուռուցքաբանական հիվանդության հետ կապված, ապա հորմոններ նշանակել չի կարելի:

Սակայն միայն դեղամիջոցները բավական չեն, կինը նման իրավիճակում պետք է ըմբռնումով մոտենա իր օրգանիզմում կատարվող գործընթացներին, ինքը պայքարի դեպրեսիայի դեմ, վարի ակտիվ ապրելակերպ, չմոռանալով նաև հաճախակի զբաղվել սպորտով…