Ամերիկացի գիտնականները պարզել են, որ ծնողների կրած սթրեսը կարող է հետագայում ճարպակալման հանգեցնող գործոն դառնալ երեխայի համար: Ըստ նրանց, դա բացատրվում է նրանով, որ սթրեսը ծնողներին խանգարում է հետևել երեխայի ռեժիմին, ճիշտ սննդին, առողջությանը: Այդ պատճառով էլ նման երեխաներն անցնում են կիսաֆաբրիկատներին ու ֆասթֆուդին, քիչ են շարժվում, ինչն էլ պատճառ է դառնում ավելորդ քաշի:

Նոր հետազոտությունը պարզել է, որ ավելորդ քաշի հարուցած հիվանդությունները, ցավոք, կարող են փոխանցվել սերնդին: Մասնագետներն ավելորդ քաշի հետ կապված խնդիրների շարքում մատնանշում են կրծքագեղձի և հաստ աղիքի քաղցկեղները, շաքարային դիաբետը, սիրտ-անոթային հիվանդությունները: Նրանք բացահայտել են, որ կնոջ առողջությունն անդրադառնում է թոռների վրա, իսկ երեխաների վրա կարող է ընդհանրապես չազդել: Այսինքն տատի հիվանդությունները փոխանցվում են թոռներին:

Հոր ճարպակալումը հադիսանում է վտանգավոր գործոն, որը կարող է վտանգավոր հիվանդությունների պատճառ դառնալ ժառանգների մոտ, քանի որ ունակ է հաջորդ սերունդների մոտ փոխել գենետիկական (ավելի կոնկրետ` քաղցկեղի մի քանի տեսակների առաջացման բարձր վտանգի հետ կապված գեների) մեխանիզմը:

Մասնագետները պարզել են, որ 14-ից մինչև 20 տարեկան շատ գեր տղաներն ունենում են 50 տոկոսով քիչ տեստոստերոն, քան նորմալ քաշով նրանց հասակակիցները, ինչը բարձրացնում է հետագայում անպտղության վտանգը:

16 տարեկանին մոտ ճարպակալման վտանգը ներկայումս կարելի է հաշվարկել մանկան կյանքի առաջին իսկ օրերից, դա կարևոր է, քանի որ քաշի կուտակումը կանխելն ավելի հեշտ է, քան հետո նիհարելն ու բուժվելը:

Այնպիսի ցուցանիշները, ինչպիսիք են ծնողների քաշը, հղիության ժամանակ ծխելը, ապագայում բարձրացնում են երեխայի մոտ ճարպակալման առաջացման վտանգը: Գեր ծնողների երեխաները հաճախ են բախվում ավելորդ քաշի հետ, քանի որ տան բոլոր սովորույթները փոխանցվում է նաև նրանց: Հարկ է իմանալ, որ երեխայի մոտ ճարպակալման վտանգը մեծանում է նույնիսկ մեկ ծնողի ավելորդ քաշի առկայության դեպքում:

Ծխող մայրերի երեխաները ծնվելու պահին ունենում են ցածր քաշ, բայց հետագայում շատ հեշտությամբ ավելորդ քաշ են հավաքում: Վիճակագրության համաձայն ծխելը թողնելուց հետո ճարպակալումը որպես քաղցկեղի առաջացման պատճառ իր նշանակալիությամբ գտնվում է երկրորդ տեղում:

Անցկացված հետազոտության ընթացքում հաստատվել է, որ ավելորդ քաշն ու ճարպակալումը բարձրացնում են նաև ենթաստամոքսային գեղձի, երիկամների, արգանդի, կերակրափողի, լեղապարկի քաղցկեղի առաջացման վտանգը:

Ավելորդ քաշի պատճառով ուռուցքային հիվանդություններին բաժին է ընկնում մոտավորապես 7-10 տոկոսը: Այդ իսկ պատճառով փորձագետները հանգել են այն եզրակացության, որ քաղցկեղի և այլ հիվանդույթուների նշանակալից մասը կարելի է կանխել, եթե մարդիկ իրենց համար մշտական քաշ ապահովեն:

Իսրայելցի գիտնականների կարծիքով ավելորդ կիլոգրամներ չհավաքելու համար հարկավոր է օգտագործել ածխաջրերով հարուստ սնունդ, որն օգնում է պաշտպանել կշտության զգացումը, նաև նվազեցնում է շաքարային դիաբետի և սրտի հիվանդությունների առաջացման վտանգը:

Ամերիկացի գիտնականների կարծիքով ավելորդ քաշի կուտակման կանխարգելման գործում կարող են օգնել հետևյալ խորհուրդները:

• Օգտագործել միայն առողջ սնունդ
• Սնվել դանդաղ, պնակից, ոչ թե փաթեթից
• Սնունդ ընդունել 3-4 ժամը մեկ: Սնվելու նման ռեժիմը կօգնի պաշտպանվել քաղցի զգացումից ու չափից ավել ուտելուց:
• Միշտ օրվա որաշակի ժամերին սնունդ ընդունելու կարգը բարեկազմ մնալու և ավելորդ կիլոգրամներ չհավաքելու կարևորագույն պայման է:


Ճիշտ և առողջ մթերքների օգտագործում սննդում

• Նախապատվությունը տալ մրգերին, այլ ոչ թե նրանց հյութերին
• Բացառել վնասակար քաղցր խմիչքները` նախապատվությունը տալով մաքուր ջրին
• Օգտագործել խոտով, այլ ոչ թե եգիպտացորենով սնված կենդանիների միսը
• Սահմանափակել ալկոհոլը (մեկ բաժնեչափից ոչ ավել)
• Տնային թխվածքներում նվազեցնել շաքարի հավելում


Իսրայելցի գիտնականների կարծիքով ավելորդ կիլոգրամներ չհավաքելու համար անհրաժեշտ է սննդային օրաբաժնին կաթ գումարել: Մասնագետներն ապացուցել են, որ կաթնամթերքներ ներառած առողջ սնունդն ու ակտիվ ապրելակերպը թույլ են տալիս վերահսկել ավելորդ քաշը, այսինքն բարելավել առողջությունը:

Հիշեցում

Ավելորդ կիլոգրամներ հավաքելը հեշտ է, դժբախտաբար դրանցից ազատվելն է դժվար, բայց ազատվել անհրաժեշտ է, որովհետև ավելորդ քաշը ծնում է հիվանդություններ և առողջության հետ կապված խնդիրներ ոչ միայն «մեղավորի», այլև նրա ամենամերձավորների մոտ: