2014թ. պետք է լինի շատ ավելի լավը, քան՝ մյուս տարիները, վստահեցնում է ՀՀ առողջապահության նախարար Դերենիկ Դումանյանը։ Երեկ ամփոփելով անցած տարվա ընթացքում իր ղեկավարած կառույցի գործունեությունը՝ նախարարն անդրադարձավ մասնավորապես այն աշխատանքներին, որոնք վերոնշյալ հայտարարության համար կարող են հիմք հանդիսանալ։

«Այսպես, 2013—ի կարեւոր ձեռքբերումներից է առողջապահական համակարգի 2014—2020թթ. զարգացման հայեցակարգը։ Նման փաստաթուղթ նախկինում չենք ունեցել։ Դա դառնալու է առողջապահական համակարգի հիմնական քաղաքական փաստաթուղթը»,–նշեց նախարարը։
ՀՀ առողջապահության նախարարի հրամանով կանոնակարգվել են մարզերից Երեւանի ծննդատներ հղիների ուղեգրումները։ Դրա շնորհիվ գրեթե 25 տոկոսով կրճատվել է մայրաքաղաքում ծննդաբերած՝ մարզերից եկած հղիների թիվը։ Սահմանվել է զինծառայողների եւ նրանց հավասարեցված անձանց, նրանց ընտանիքների անդամների, ինչպես նաեւ փրկարար ծառայողների եւ նրանց ընտանիքների անդամների համար պետության կողմից երաշխավորված անվճար բժշկական օգնության եւ սպասարկման կազմակերպման եւ ֆինանսավորման նոր կարգ, որը հաստատվել է ՀՀ կառավարության որոշմամբ։ Իսկ ստվերայնության կրճատման նպատակով իրականացված վճարովի ծառայությունների մշտադիտարկման արդյունքում 2013 թվականի 10 ամսվա կտրվածքով վճարովի ծառայությունների մատուցումից ստացված եկամուտները 2012—ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել են 32.1%—ով՝ կազմելով 25.652,0 մլն դրամ։

Ընդ որում՝ Երեւանի բուժհաստատություններում աճը կազմել է 33,1% (23.133,8 մլն դրամ), իսկ մարզերում՝ 24,1% (2.518,2 մլն դրամ)։ Համավճարով ստացած եկամուտները կազմել են 1.265,6 մլն դրամ՝ 2012թ. նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճելով 409,9 մլն դրամով (47,9%)։
Ձեռքբերումներից են նաեւ մոր եւ մանկան առողջության պահպանման ոլորտում գրանցված հաջողությունները, մասնավորապես՝ մանկական եւ մայրական մահացությունների կրճատումը։ Այդուհանդերձ, գերատեսչության ղեկավարը հավաստիացնում է, որ այդ ոլորտը շարունակելու է նախարարության համար գերակա ուղղություն լինել։

Մշակվել եւ ՀՀ կառավարության հաստատմանն է ներկայացվել «Դեղերի մասին» ՀՀ օրենքը եւ հարակից օրենսդրական փաթեթը՝ որակի ապահովման միջազգային ստանդարտներին համապատասխան։

«2014—ին ունենք 4 հիմնական հարց եւ 7 միջոցառում։ Այս տարվա գերակա ուղղություններից են կոռուպցիոն ռիսկերի կրճատումն ու բժշկական օգնության եւ սպասարկման որակի բարելավումը, մարզերում բժշկական հաստատությունների կառուցումն ու վերանորոգումը, ոչ ինֆեկցիոն հիվանդությունների սկրինինգային ծրագրերը»,– ասաց նախարարը՝ տեղեկացնելով, որ այս տարի մեծապես կարեւորվելու են վարձատրման դրույքային ու խրախուսական եղանակների համադրման միջոցով բուժանձնակազմի վարձատրման նոր սկզբունքների մշակումը, մշտադիտարկումների կազմակերպումը՝ մատուցվող վճարովի ծառայություններից ստացվող եկամուտների եւ հարկային պարտավորությունների աճի ցուցանիշների ապահովման նպատակով։
Առողջապահական համակարգի արդիականացման եւ օպտիմալացման ծրագրերի շրջանակներում նախատեսվում է գյուղական ամբուլատորիաների, մարզային պոլիկլինիկաների եւ բժշկական կենտրոնների արդիականացում, ինչպես նաեւ սարքավորումներով եւ կահույքով հագեցում։

«Ամբուլատորիաների եւ բժշկական կենտրոնների շինարարական աշխատանքների ընթացքում տնտեսված գումարը, որը կազմում է 1 միլիոն 650 հազար ԱՄՆ դոլարին համարժեք դրամ, ուղղվելու է հիվանդանոցների կառուցման աշխատանքներին։ 6 ամբուլատորիա է կառուցվելու՝ 3—ը Տավուշում»,–տեղեկացրեց նախարարը։

Տարին կառանձնանա նաեւ ՀՀ—ում արյունաբանական եւ ուռուցքաբանական բժշկական օգնության եւ սպասարկման որակի բարելավման առումով։ Արյունաբանական կենտրոնի արդիականացման եւ ոսկրածուծի փոխպատվաստման նոր բաժանմունքի ստեղծման նպատակով կմեկնարկեն հիմնանորոգման շինարարական աշխատանքներ։

Կարեւորվում է նաեւ առողջապահության ոլորտում միասնական էլեկտրոնային տեղեկատվական համակարգի ներդրումը։ Փորձնական ծրագրի գործարկումից հետո կսահմանվեն համակարգի ներդրման փուլերը։

Իսկ ապահովագրական բժշկությունը, ըստ գերատեսչության ղեկավարի, մեր ապագան է, եւ այդ համակարգը եւս աստիճանաբար պետք է ներդրվի։
«Ապահովագրությունն այն տարբերակն է, երբ յուրաքանչյուր քաղաքացի չի վախենա հիվանդանալուց։ Պետությունն իր պետական ծրագրերն այս ոլորտում ավելացնում է։ Համակարգը պետք է աստիճանաբար ներդնենք։ Նախապատրաստական աշխատանքներն ընթանում են դեռեւս քննարկումների մակարդակով։ Ապահովագրական համակագը առայժմ օրակարգում չէ, բայց նորմատիվ բոլոր փաստաթղթերը մշակվում են»,–տեղեկացրեց Դումանյանը՝ փաստելով, որ առաջին անգամ ՀՀ կառավարությունը թույլ է տվել ԱՆ—ին դեղարտադրողից ուղիղ բանակցությունների միջոցով դեղորայք գնել։ Անցած տարի այդ եղանակով ինսուլին են գնել ու բավականին խնայողություններ արել։ Պայմանագիրը ստորագրվել է 5 տարի ժամկետով։ Մեկ սրվակի գինը 3 դոլար 30 ցենտ արժե, նախկին 12 դոլարի փոխարեն։ Խնայողությունները թույլ կտան մյուս դեղամիջոցների պահանջարկի քանակները բերել պահանջարկին մոտ։ «Ինսուլինի կարիք ունեցող բոլոր հիվանդներն ունեն 100 տոկոս ապահովվածություն»,—վստահեցնում է Դումանյանը։


Նախարարը պատգամավորին դատի տալ չի պատրաստվում

Դերենիկ Դումանյանը դիմել է գլխավոր դատախազություն։ Պատճառն Ազգային ժողովի ՀԱԿ խմբակցության անդամ Լյուդմիլա Սարգսյանի՝ 2013 թվականի դեկտեմբերին առողջապահական ոլորտում ստվերային գործողությունների՝ «ատկատների» մասին հայտարարությունն է։ Նախարարի խոսքերով, Լյուդմիլա Սարգսյանին դատի տալ ինքը չի պատրաստվում. «Դիմել եմ դատախազություն, որպեսզի բերված փաստերը ստուգվեն, բացահայտվեն եւ, բնականաբար, արդյունքում մեղավորները պատժվեն։ Բայց վստահ եմ, որ տիկին պատգամավորի բարձրացրած հարցերը գոյություն չունեն»։ Ուսումնասիրությունից հետո, վստահ է, որ պարզ կդառնա՝ արդյո՞ք հիմնավորված էին Սարգսյանի հայտարարությունները։

Ի դեպ՝ Դ. Դումանյանի հանձնարարությամբ 2014 թվականի հունվարին ստեղծվել է բժշկական օգնության որակի եւ կոռուպցիոն ռիսկերի վերահսկման հանձնաժողով։

Թամարա ՄՈՒՐԱԴՅԱՆ