Դեղերի նկարագրություն
Դարձիր հերոս, նվիրիր արյուն
Հ. Յոլյանի անվան արյունաբանական կենտրոնում քաղցկեղով հիվանդ երեխաների միջազգային օրվան նվիրված անհատույց դոնորության մարդասիրական ակցիա էին նախաձեռնել «Նվիրիր կյանք» բարեգործական հիմնադրամին նվիրված «Արեւ ենք միասին» երգի տեսահոլովակի մասնակիցները։
Բարի կամք եւ մարդկանց օգնելու ցանկություն։ Եթե այս երկուսն առկա են, արդեն կարելի է «գործի անցնել». գալ արյունաբանական կենտրոն, եւ եթե բարի կամքին գումարվի նաեւ համապատասխանությունը արյունատվության չափանիշներին, ապա սեփական արյունով անհատույց օգնել հիվանդ երեխաներին, որպեսզի նրանց հոգսաշատ ծնողները ստիպված չլինեն այս կամ այն կերպ արյուն հայթայթել։ Արդեն կենտրոնում դոնորը նախեւառաջ լրացնում է հարցաթերթիկ, այնուհետեւ անցնում բուժզննություն։ Այս կերպ է որոշվում հակացուցումներ կա՞ն, թե՞ ոչ։ Եթե ամեն ինչ կարգին է, ապա մեկանգամյա օգտագործման եւ ստերիլ բժշկական պարագաների օգնությամբ է կատարվում արյունատվության պրոցեսը։ Այնուհետեւ դոնորը պառկած է անցկացնում 15—20 րոպե եւ «կորցնելով» կես ժամից էլ պակաս ժամանակ՝ հնարավորություն է տալիս իր արյունն անհատույց տրամադրել բուժման ընթացքում արյան բազմաթիվ փոխներարկումների կարիք ունեցող հիվանդ երեխաներին։ Սակայն պրոցեսի արդյունքում դոնորն էլ «ձեռնունայն» չի մնում, այլ հեռանում է կենտրոնից հոգեպես եւ ֆիզիկապես առողջացած, քանի որ կամավոր անհատույց արյան դոնորությունն առողջ ապրելակերպի բաղադրամաս է, մարդասիրական քայլ եւ հասարակության հանդեպ բարոյական պարտք։
Երգչուհի Նադեժդա Սարգսյանը լրագրողների հետ զրույցում նշեց, որ նախաձեռնությունն արդեն մի քանի տարի է, ինչ գործում է. «Անձամբ ես չեմ պատկերացնում, որ որեւէ մեկը չլինի այս նախաձեռնության կողքին։ Քանի որ մեր ապագա սերնդի առողջ լինելը մեզ համար գերխնդիր է։ Այդ իսկ պատճառով մենք բոլորս միահամուռ ուժերով պետք է երեխաների կողքին լինենք։ Դա ինչ—որ հասարակ ցանկություն չէ, այլ պարտականություն»։ Մատնացույց անելով արյուն հանձնելու եկած իր ընկերներին՝ Ն. Սարգսյանն ասաց. «Տեսնու՞մ եք՝ բոլորը ուրախ են, որովհետեւ գիտեն, թե ինչի համար են գալիս, ոչ մեկը չի վախենում, անգամ հասարակ սրսկումից վախեցողներն են վստահ գալիս, քանի որ կարող են ինչ—որ կերպ, մի փոքր լումա ներդնել եւ օգտակար լինել»։
Հաղորդավար, «Արեւ ենք միասին» երգի խոսքերի հեղինակ Ավետ Բարսեղյանն էլ հիշեց այդ երգը. «Ինչպես երգում է ասվում, որ տիկին Ռիտա Սարգսյանի հետ միասին գրել ենք. մենք մեծ արեւ ենք միասին, որովհետեւ եթե մի ակցիայի, մի գաղափարի շուրջ բոլորս ի սրտե, հոգաչափ բարությամբ եւ ազնվությամբ հավաքվենք, դառնում ենք մի մեծ արեւ, որը ի զորու է հրաշքներ գործելու»։
Երգչուհի Սոֆի Մխեյանը կցանկանար, որ նման ակցիայի կարիք չզգացվեր, եւ երեխաներն առողջ լինեին. «Տա Աստված, որ առիթ չլինի, եւ նման ակցիաների հնարավորինս քիչ մասնակցենք»։ Անհրաժեշտության դեպքում, սակայն, նրանք կանգնում են երեխաների կողքին. «Կարծում եմ՝ տեսահոլովակում տեսաք, թե ինչպես բոլորս համախմբված ներկա ենք գտնվել եւ սիրով երգել երեխաների համար»։ Այսօր էլ բացառություն չի. «Եկել ենք լինել նրանց կողքին. նման ակցիաները միշտ ողջունելի են»։
Երաժիշտ Արթուր Իսպիրյանն առաջին անգամ է նման ակցիայի մասնակցում. «Առիթ չի եղել մինչ օրս, բայց եթե իմ արյունը պետք լինի, ես միշտ պատրաստ եմ տալու։ Շատ ուրախ եմ, որ այսօր այստեղ եմ»։
Հայաստանի պետական երիտասարդական նվագախմբի գլխավոր դիրիժոր եւ գեղարվեստական ղեկավար Սերգեյ Սմբատյանն ասաց. «Այն, որ այսօր այստեղ ենք, խոսում է այն մասին, որ մենք նախագծի մասնակից ենք, մենք բոլորս մի նպատակ ունենք. գալիս ենք այստեղ եւ փորձում ենք մի կյանք փրկել։ Բոլոր մարդիկ, ովքեր այսօր այստեղ են, շատ հպարտ են, ակցիան էլ պարտավորեցնող է»։
Հայաստանի պետական ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի գլխավոր դիրիժոր եւ գեղարվեստական ղեկավար Էդուարդ Թոփչյանի համար երեխաներն այս աշխարհում ամենակարեւորն են։ «Ինչ—որ ձեւով կարողանալ օգնել կամ նրանց կողքին լինելը ինձ համար գուցե կյանքի կարեւորագույն իմաստներից մեկն է։ Առաջին հերթին ցանկանում եմ շնորհակալություն հայտնել առաջին տիկին Ռիտա Սարգսյանին, որը գլխավորել է այս «շարժումը», եւ տեսանք, թե արդեն քանի–քանի երեխաներ են փրկվել եւ քանիսը դեռ կփրկվեն»,–ասաց նա։
Արյունաբանության կենտրոնի մանկական բաժանմունքում այս պահին գրանցված են մոտ 2500 երեխաներ, որոնցից 500—ն ակտիվ բուժվող հիվանդներ են եւ մշտապես ունեն արյան ներարկման կարիք։ Հանրապետությունում կան 20 հազար ակտիվ դոնորներ, եւ նրանց թիվն աճում է, բայց միեւնույն է, արյան քանակի ավելացման խնդիրը շարունակում է մնալ արդիական։
Լիլիթ ԱՍԱՏՐՅԱՆ
Բարի կամք եւ մարդկանց օգնելու ցանկություն։ Եթե այս երկուսն առկա են, արդեն կարելի է «գործի անցնել». գալ արյունաբանական կենտրոն, եւ եթե բարի կամքին գումարվի նաեւ համապատասխանությունը արյունատվության չափանիշներին, ապա սեփական արյունով անհատույց օգնել հիվանդ երեխաներին, որպեսզի նրանց հոգսաշատ ծնողները ստիպված չլինեն այս կամ այն կերպ արյուն հայթայթել։ Արդեն կենտրոնում դոնորը նախեւառաջ լրացնում է հարցաթերթիկ, այնուհետեւ անցնում բուժզննություն։ Այս կերպ է որոշվում հակացուցումներ կա՞ն, թե՞ ոչ։ Եթե ամեն ինչ կարգին է, ապա մեկանգամյա օգտագործման եւ ստերիլ բժշկական պարագաների օգնությամբ է կատարվում արյունատվության պրոցեսը։ Այնուհետեւ դոնորը պառկած է անցկացնում 15—20 րոպե եւ «կորցնելով» կես ժամից էլ պակաս ժամանակ՝ հնարավորություն է տալիս իր արյունն անհատույց տրամադրել բուժման ընթացքում արյան բազմաթիվ փոխներարկումների կարիք ունեցող հիվանդ երեխաներին։ Սակայն պրոցեսի արդյունքում դոնորն էլ «ձեռնունայն» չի մնում, այլ հեռանում է կենտրոնից հոգեպես եւ ֆիզիկապես առողջացած, քանի որ կամավոր անհատույց արյան դոնորությունն առողջ ապրելակերպի բաղադրամաս է, մարդասիրական քայլ եւ հասարակության հանդեպ բարոյական պարտք։
Երգչուհի Նադեժդա Սարգսյանը լրագրողների հետ զրույցում նշեց, որ նախաձեռնությունն արդեն մի քանի տարի է, ինչ գործում է. «Անձամբ ես չեմ պատկերացնում, որ որեւէ մեկը չլինի այս նախաձեռնության կողքին։ Քանի որ մեր ապագա սերնդի առողջ լինելը մեզ համար գերխնդիր է։ Այդ իսկ պատճառով մենք բոլորս միահամուռ ուժերով պետք է երեխաների կողքին լինենք։ Դա ինչ—որ հասարակ ցանկություն չէ, այլ պարտականություն»։ Մատնացույց անելով արյուն հանձնելու եկած իր ընկերներին՝ Ն. Սարգսյանն ասաց. «Տեսնու՞մ եք՝ բոլորը ուրախ են, որովհետեւ գիտեն, թե ինչի համար են գալիս, ոչ մեկը չի վախենում, անգամ հասարակ սրսկումից վախեցողներն են վստահ գալիս, քանի որ կարող են ինչ—որ կերպ, մի փոքր լումա ներդնել եւ օգտակար լինել»։
Հաղորդավար, «Արեւ ենք միասին» երգի խոսքերի հեղինակ Ավետ Բարսեղյանն էլ հիշեց այդ երգը. «Ինչպես երգում է ասվում, որ տիկին Ռիտա Սարգսյանի հետ միասին գրել ենք. մենք մեծ արեւ ենք միասին, որովհետեւ եթե մի ակցիայի, մի գաղափարի շուրջ բոլորս ի սրտե, հոգաչափ բարությամբ եւ ազնվությամբ հավաքվենք, դառնում ենք մի մեծ արեւ, որը ի զորու է հրաշքներ գործելու»։
Երգչուհի Սոֆի Մխեյանը կցանկանար, որ նման ակցիայի կարիք չզգացվեր, եւ երեխաներն առողջ լինեին. «Տա Աստված, որ առիթ չլինի, եւ նման ակցիաների հնարավորինս քիչ մասնակցենք»։ Անհրաժեշտության դեպքում, սակայն, նրանք կանգնում են երեխաների կողքին. «Կարծում եմ՝ տեսահոլովակում տեսաք, թե ինչպես բոլորս համախմբված ներկա ենք գտնվել եւ սիրով երգել երեխաների համար»։ Այսօր էլ բացառություն չի. «Եկել ենք լինել նրանց կողքին. նման ակցիաները միշտ ողջունելի են»։
Երաժիշտ Արթուր Իսպիրյանն առաջին անգամ է նման ակցիայի մասնակցում. «Առիթ չի եղել մինչ օրս, բայց եթե իմ արյունը պետք լինի, ես միշտ պատրաստ եմ տալու։ Շատ ուրախ եմ, որ այսօր այստեղ եմ»։
Հայաստանի պետական երիտասարդական նվագախմբի գլխավոր դիրիժոր եւ գեղարվեստական ղեկավար Սերգեյ Սմբատյանն ասաց. «Այն, որ այսօր այստեղ ենք, խոսում է այն մասին, որ մենք նախագծի մասնակից ենք, մենք բոլորս մի նպատակ ունենք. գալիս ենք այստեղ եւ փորձում ենք մի կյանք փրկել։ Բոլոր մարդիկ, ովքեր այսօր այստեղ են, շատ հպարտ են, ակցիան էլ պարտավորեցնող է»։
Հայաստանի պետական ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի գլխավոր դիրիժոր եւ գեղարվեստական ղեկավար Էդուարդ Թոփչյանի համար երեխաներն այս աշխարհում ամենակարեւորն են։ «Ինչ—որ ձեւով կարողանալ օգնել կամ նրանց կողքին լինելը ինձ համար գուցե կյանքի կարեւորագույն իմաստներից մեկն է։ Առաջին հերթին ցանկանում եմ շնորհակալություն հայտնել առաջին տիկին Ռիտա Սարգսյանին, որը գլխավորել է այս «շարժումը», եւ տեսանք, թե արդեն քանի–քանի երեխաներ են փրկվել եւ քանիսը դեռ կփրկվեն»,–ասաց նա։
Արյունաբանության կենտրոնի մանկական բաժանմունքում այս պահին գրանցված են մոտ 2500 երեխաներ, որոնցից 500—ն ակտիվ բուժվող հիվանդներ են եւ մշտապես ունեն արյան ներարկման կարիք։ Հանրապետությունում կան 20 հազար ակտիվ դոնորներ, եւ նրանց թիվն աճում է, բայց միեւնույն է, արյան քանակի ավելացման խնդիրը շարունակում է մնալ արդիական։
Լիլիթ ԱՍԱՏՐՅԱՆ