Հայաստանում վերջին տարիներին 2,3 անգամ կրճատվել է անպտղությունը, բայց ընդհանուր առմամբ անպտղության ցուցանիշը կազմում է 14,9 տոկոս։ Լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց ՀՀ առողջապահության նախարարության մայրական եւ վերարտադրողական առողջության պահպանման բաժնի պետ Գայանե Ավագյանը։

Ըստ նրա, անպտղության դեպքում 60—65 տոկոսի պատճառները կանանց մոտ են։
Գայանե Ավագյանը տեղեկացրեց, որ ներկայումս կառավարությունը մշակում է ՀՀ ժողովրդագրական իրավիճակի բարելավման 2016—2018 թվականների ազգային ծրագրի նախագիծ, որը պետք է նպաստի նոր ընտանիքների ձեւավորմանը եւ ծնելիության աճին։ Նա նշեց, որ իրենք թիրախ պետք է դարձնեն այն կանանց, ովքեր վերարտադրողական խնդիրներ ունեն, կամ գտնել եւ վերացնել անհաջող ավարտ ունեցող հղիությունների պատճառները։

«Լինում են ինքնաբեր վիժումներ, պտղի արատներ, որոնց դեպքում ստիպված ընդհատվում է հղիությունը, վաղաժամ ծննդաբերություններ, երբ երեխաները ծնվում են շատ փոքրիկ եւ նրանց ապրելու հնարավորությունը քիչ է, քան հասուն նորածիններինը։ Մենք պետք է կարողանանք նվազեցնել նման դեպքերը»,– նշեց Գ. Ավագյանը՝ հավելելով, որ այս ծրագրի շրջանակում սկսելու են դեռահաս աղջիկների առողջության վերահսկման գործընթաց։

Նա հայտնեց նաեւ, որ ներդրվելու է մինչամուսնական հետազոտման ծրագիր, երբ ամուսնանալուց եւ սերունդ արարելուց առաջ զույգը կհետազոտվի եւ կհայտնաբերվի այն բոլոր ռիսկերը, որոնք կարող են խոչընդոտ դառնալ զույգի բեղմնավորման կամ առողջ երեխա ունենալուն։
«Այս ծրագրերի շրջանակում մենք կարող ենք 1500—2000—ով ավելացնել երեխաների ծնունդները։ Մենք կբարձրացնենք վերարտադրողական պոտենցիալը մեր երկրում»,—շեշտեց նա։

Գայանե Ավագյանի խոսքով, այսօրվա կանայք զգուշությամբ եւ բացասաբար են վերաբերում աբորտի գաղափարին, փորձում են չունենալ անցանկալի հղիություն։

Նա նշեց, որ իրենց ամբողջ նպատակն ուղղված է հղիության արհեստական ընդհատմանը՝ պայմանավորված սեռով, կամ ընդհանրապես։
Գ. Ավագյանն ասաց, որ ցանկացած կին մինչեւ հղիության 12 շաբաթական իրավունք ունի դիմել եւ ընդհատել հղիությունը, բայց առաջին անգամ գրավոր դիմելուց երեք օրացույցային օր է տրվում կնոջը, որպեսզի եւս մեկ անգամ քննարկի ընտանիքի, ամուսնու, ինքն իր հետ։ Այդ ընթացքում նաեւ փորձ է արվում հոգեբանորեն ազդել կանանց վրա։

«Եթե սոցիալ—տնտեսական պատճառով է կինն ուզում ազատվել երեխայից, համոզում են նրան, որ մեկ տարի հետո այդ վիճակը չի փոխվելու։ Իսկ եթե պայմանավորված է լինում սեռով, փորձում են հասկանալ՝ ինչու։ Եթե իրենք փորձում են ասել, որ ուզում են տղա, որ իրենց տոհմը շարունակվի, իրենց պահեն, աղջիկները դա ոչ պակաս են անում»,–ասաց նա։

Գ. Ավագյանի խոսքով, Հայաստանում ծերանոցներում հայտնված ծերերի 72 տոկոսն ունեն տղա երեխաներ, այն էլ ոչ մեկ, մի քանի, միայն 40 տոկոսն ունի աղջիկ։

«Աղջիկներն ավելի զգուշավոր են եւ չեն թողնում ծնողներին»,–ընդգծեց նա։
Միաժամանակ Գ. Ավագյանը հավելեց, որ հետազոտության արդյունքների համաձայն, տղաները հազվադեպ են հաճախում իրենց ծնողներին, աղջիկներն ավելի հոգատար են։

«Մեր երկրում պետք է կնոջ դերը կարեւորվի։ Կինն այսօր նույնպես հասարակության լիակատար անդամ է, ինչպես տղամարդը։ Բարձրագույն կրթություն ստացողների 57 տոկոսը կանայք են։ Մեր կանայք օգտվում են մեր բոլոր օրենքներից, բոլոր հնարավորություններից, ուղղակի մենք պետք է կարեւորենք կնոջ դերը»,– ասաց ՀՀ առողջապահության նախարարության մայրական եւ վերարտադրողական առողջության պահպանման բաժնի պետ։