Դեղերի նկարագրություն
Հակաբիոտիկների սխալ օգտագործման հետեւանքով մանրէները մուտացիայի են ենթարկվում
Հակաբիոտիկների հայտնագործումը բժիշկներին հնարավորություն տվեց փրկել միլիոնավոր մարդկանց, որոնք առանց այդ դեղամիջոցների հավանաբար դատապարտված էին: Բայց այսօր` 21-րդ դարում, հակաբիոտիկների անվերահսկելի ընդունումը կարող է լուրջ խնդիրների հանգեցնել: Այդ մասին լրագրողների հետ հանդիպմանն ասել է Հայաստանի առողջապահության նախարար Արմեն Մուրադյանը:
Հակաբիոտիկների սխալ օգտագործման հետեւանքով մանրէները մուտացիայի են ենթարկվում եւ անզգա են դառնում դրանց հանդեպ, ինչի հետեւանքով շատ մասնագետներ ահազանգ են հնչեցնում. եթե ոչինչ չձեռնարկվի, հակաբիոտիկակայունությունը կարող է բժշկությունը եւ մարդկությանը վերադարձնել միջնադարի ժամանակաշրջան, երբ այսօրվա չափանիշներով նույնիսկ աննշան վարակները կարող էին հարյուրավոր եւ հազարավոր մարդկանց սպանել:
«Հակաբիոտիկների դեմ կայունության խնդիրն իրոք գլոբալ եւ շատ լուրջ խնդիր է», - նշել է նախարարը` հավելելով, որ այդ խնդիրը վերաբերում է ոչ միայն առողջապահությանը եւ բժշկությանը, այլեւ շատ այլ ոլորտների:
Օրինակ` խոշոր եղջերավոր անասուններին այսօր հակաբիոտիկներ են տալիս ավելի ինտենսիվ աճի եւ վարակիչ հիվանդությունների կանխարգելման համար: Սակայն երբ մարդիկ կենդանիների միս են օգտագործում, որոնց չափից շատ հակաբիոտիկներ են տվել, դա մեծացնում է նրանց մոտ հակաբիոտիկակայունության խնդիրների առաջացման վտանգը:
Իրենք` մարդիկ եւս հաճախ սխալ են օգտագործում հակաբիոտիկները, ինչը հանգեցնում է դրանց հանդեպ անզգայության զարգացման: Օրինակ` որոշ մարդիկ հիվանդանալով սկսում են հակաբիոտիկներ օգտագործել ծանոթների կամ դեղագործների խորհրդով (իրականում նրանք կարող են այնպիսի վարակիչ հիվանդություն ունենալ, որի դեմ հակաբիոտիկներն անօգուտ են, բայց իրենք դա չգիտեն): Ուրիշներն էլ մինչեւ վերջ չեն խմում բժշկի նշանակած հակաբիոտիկների կուրսը, երբ սկսում են իրենց ավելի լավ զգալ. չեն ուզում իրենց «թունավորել»: Այդ ամենը հանգեցնում է հակաբիոտիկակայունության զարգացման:
Ինչպես նշել է նախարարը, մարդուն հակաբիոտիկներ նշանակելուց առաջ անհրաժեշտ է պարզել, թե ճշգրիտ որ մանրէն է հիվանդության պատճառ դարձել եւ որ կոնկրետ հակաբիոտիկի հանդեպ է զգայուն, այդ դեպքում հակաբիոտիկի նշանակումն արդարացված կլինի: Բայց հենց այնպես հակաբիոտիկներ ընդունելը, չպարզելով մանրէների զգայունությունը դրանց նկատմամբ (եւ նույնիսկ վստահ չլինելով, որ հիվանդությունը մանրէական է), բավականին վտանգավոր է:
«Հակաբիոտիկները միանշանակորեն պիտի բաց թողնվեն դեղատնից` բժշկի նշանակմամբ: 21-րդ դարում առանց ցուցումների հակաբիոտիկների չարաշահումն ուղղակի բարբարոսություն է», - նշել է նախարարը:
Հակաբիոտիկների սխալ օգտագործման հետեւանքով մանրէները մուտացիայի են ենթարկվում եւ անզգա են դառնում դրանց հանդեպ, ինչի հետեւանքով շատ մասնագետներ ահազանգ են հնչեցնում. եթե ոչինչ չձեռնարկվի, հակաբիոտիկակայունությունը կարող է բժշկությունը եւ մարդկությանը վերադարձնել միջնադարի ժամանակաշրջան, երբ այսօրվա չափանիշներով նույնիսկ աննշան վարակները կարող էին հարյուրավոր եւ հազարավոր մարդկանց սպանել:
«Հակաբիոտիկների դեմ կայունության խնդիրն իրոք գլոբալ եւ շատ լուրջ խնդիր է», - նշել է նախարարը` հավելելով, որ այդ խնդիրը վերաբերում է ոչ միայն առողջապահությանը եւ բժշկությանը, այլեւ շատ այլ ոլորտների:
Օրինակ` խոշոր եղջերավոր անասուններին այսօր հակաբիոտիկներ են տալիս ավելի ինտենսիվ աճի եւ վարակիչ հիվանդությունների կանխարգելման համար: Սակայն երբ մարդիկ կենդանիների միս են օգտագործում, որոնց չափից շատ հակաբիոտիկներ են տվել, դա մեծացնում է նրանց մոտ հակաբիոտիկակայունության խնդիրների առաջացման վտանգը:
Իրենք` մարդիկ եւս հաճախ սխալ են օգտագործում հակաբիոտիկները, ինչը հանգեցնում է դրանց հանդեպ անզգայության զարգացման: Օրինակ` որոշ մարդիկ հիվանդանալով սկսում են հակաբիոտիկներ օգտագործել ծանոթների կամ դեղագործների խորհրդով (իրականում նրանք կարող են այնպիսի վարակիչ հիվանդություն ունենալ, որի դեմ հակաբիոտիկներն անօգուտ են, բայց իրենք դա չգիտեն): Ուրիշներն էլ մինչեւ վերջ չեն խմում բժշկի նշանակած հակաբիոտիկների կուրսը, երբ սկսում են իրենց ավելի լավ զգալ. չեն ուզում իրենց «թունավորել»: Այդ ամենը հանգեցնում է հակաբիոտիկակայունության զարգացման:
Ինչպես նշել է նախարարը, մարդուն հակաբիոտիկներ նշանակելուց առաջ անհրաժեշտ է պարզել, թե ճշգրիտ որ մանրէն է հիվանդության պատճառ դարձել եւ որ կոնկրետ հակաբիոտիկի հանդեպ է զգայուն, այդ դեպքում հակաբիոտիկի նշանակումն արդարացված կլինի: Բայց հենց այնպես հակաբիոտիկներ ընդունելը, չպարզելով մանրէների զգայունությունը դրանց նկատմամբ (եւ նույնիսկ վստահ չլինելով, որ հիվանդությունը մանրէական է), բավականին վտանգավոր է:
«Հակաբիոտիկները միանշանակորեն պիտի բաց թողնվեն դեղատնից` բժշկի նշանակմամբ: 21-րդ դարում առանց ցուցումների հակաբիոտիկների չարաշահումն ուղղակի բարբարոսություն է», - նշել է նախարարը: