Հեպատիտ C—ով հիվանդների բուժման համար անհրաժեշտ դեղերը գրանցված չեն Հայաստանում, որովհետեւ համապատասխան դեղորայք արտադրող կազմակերպությունները դեղերի գրանցման համար հայտ չեն ներկայացրել։ ՀՀ առողջապահության նախարարությունը դիմել է «Gilead Sciences» կազմակերպությանը հեպատիտի բուժման համար օգտագործվող դեղերը գրանցելու համար։

Դեղերի գրանցված չլինելը հանգեցնում է մի շարք խնդիրների, ինչպիսիք են գնային շուկայի անկայունությունը, պահանջվող դեղերի բացակայությունը, հասարակությանը անհասանելիությունը եւ այլն։
«Դրական մարդկանց հայկական ցանց» սոցիալական ՀԿ—ի նախագահ Անահիտ Հարությունյանի հավաստմամբ՝ 2017—2018 թվականներին ՀՀ մի շարք քաղաքներում, այդ թվում նաեւ Գավառում, Սեւանում, Մարտունիում, Արմավիրում անցկացրած հետազոտությունների ընթացքում ընդհանուր առմամբ գրանցվել են հեպատիտ C—ի 115, հեպատիտ B—ի 22 եւ միավարակի 9 դեպքեր։ Ըստ անցկացված հետազոտությունների՝ սուր հեպատիտ C եւ B հիվանդությունների նվազման միտում կա։

Ինչպես փաստում է հեպատիտ C—ով հիվանդ Կարինե Դարբինյանը, նա արդեն երկու տարի պայքարում է այդ հիվանդության դեմ, սակայն ֆինանսական ու դեղորայքային միջոցների բացակայության պատճառով այլեւս հնարավորություն չունի շարունակել բուժումը։

«Հիվանդությանս մասին ուշ եմ իմացել, բայց միանգամից սկսել եմ բուժումս։ Դեղերը կամ արտասահմանից ենք բերում, կամ Երեւանից ենք գնում, որոնք շատ թանկ արժեն։ Հայաստանում շատ մարդիկ են տառապում այս հիվանդությամբ ու չեն կարողանում բուժվել դեղերի անհասանելիության պատճառով»,–նշեց Կարինե Դարբինյանը։

«ՀՀ դեղերի մասին օրենքը», որն ընդունվել է 2016 թվականի մայիսի 17—ին, կարգավորում է Հայաստանի Հանրապետությունում դեղերի, դեղանյութերի, դեղաբուսական հումքի եւ հետազոտվող դեղագործական արտադրանքի շրջանառության հետ կապված հարաբերությունները՝ բնակչությանն անվտանգ, արդյունավետ, որակյալ, մատչելի դեղերով եւ դրանց մասին հավաստի տեղեկատվությամբ ապահովելու նպատակով, ինչպես նաեւ սահմանում է Հայաստանի Հանրապետության իրավասու պետական մարմինների եւ դեղերի շրջանառության սուբյեկտների լիազորություններն այդ ոլորտում։ Իսկ օրենքի 11—րդ հոդվածը սահմանում է դեղերի գների պետական կարգավորումն ու հսկումը, որի 5—րդ կետով ասվում է. «Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը սահմանում է փոխհատուցվող դեղերի գների պետական կարգավորման ընթացակարգը, ներառյալ՝ փոխհատուցվող դեղի գնման համար հենակետային գնի, մեծածախ եւ մանրածախ առավելագույն հավելագների հաշվարկման մեթոդաբանությունը, այն երկրների ցանկը, որոնց դեղերի գների համեմատության արդյունքում որոշվում են դեղերի գնման հենակետային գինը, մեծածախ եւ մանրածախ առավելագույն հավելագները»։

Հավելենք, որ 2017 թվականին առողջապահության ոլորտում գերակա ծրագրերին զուգընթաց իրականացվել են բժշկական թիրախային ծրագրեր։ Դրանցից է վիրուսային հեպատիտ Ց—ով 1000 հիվանդի անվճար բուժումը։
Հիվանդության արդյունավետ բուժումը հնարավոր է դարձել վերջին տարիներին հայտնաբերված «Սովալդի» դեղի օգտագործմամբ։ Առանձին երկրներում այդ դեղով մեկ հիվանդի բուժման արժեքը հասնում է մինչեւ 100 հազար ԱՄՆ դոլարի։

Սոնա ՄԿՐՏՉՅԱՆ